चिशंखुगढीमा १० वर्षदेखी ६ ओटा योजना अलपत्र, कुन् कुन् हुन् ?
ओखलढुङ्गान्युज, असोज २०, २०७७ । चिशंखुगढी । ठूलो रकमको ठेक्का घटाघटमा कम्पिडिसन गरेर हाल्ने, अनि नाफा कम हुन थालेपछि काम नै छाडेर भाग्ने । कतिपय योजनाको ठेक्कामा भागविलो लगाएर हाल्ने, अनि वर्षैपिच्छे म्याद थपगर्दै रहने तर काम नगर्ने । यो रोग ओखलढुङ्गाको मात्र हैन । नेपालमा चलि आएको परम्परा जस्तै भएको छ ।
यस्तो संस्कारलाई निरन्तरता दिदै चर्चित र ठूला भनौदा ठेकेदार कम्पनीहरुले सरोकारवालाहरुलाई प्रभावमा पारेर स्वार्थपूर्ति गर्दै आएका छन् । ठेकेदार पनि मोटाउने अनि सरकारी कार्यालयका केही व्यक्ति पनि । अनि काम न सम्पन्न हुन्छन्, न त सम्पन्न भएकाको गुणस्तर । आखिर पिडामा फेरी नागरिक नै । राष्ट्रसेवक भनिने र नागरिकले निर्वाचित गराएकाहरु पनि विभिन्न बहानामा त्यसलाई पूरा गर्न वा निरन्तरता दिन चासो राख्दैनन् ।
ठेकेदारहरुले सम्झौता गरेका तर दशकौं देखी योजना अलपत्र अबस्थामा रहेको स्थानीय तहहरु मध्ये चिशंखुगढी गाउँपालिका पनि एक हो । जनप्रतिनिध निर्वाचित भएको ३ वर्ष पुगेर चार वर्ष लाग्दै गर्दा चिशंखुगढी गाउँपालिकाले भने चासो देखाएको छ । बैठकबाट नै निर्णय गरेर चिशंखुगढी गाउँपालिकाले ठेकेदारले जिम्मा लिएर १० वर्षदेखि अधुरै छाडेका अलपत्र योजना खोज्ने अभियानमा लागेको छ ।
अभियान सञ्चालन गर्नुपूर्व गाउँपालिकाले ठेक्का लागेर पनि १० वर्ष देखी अलपत्र अवस्थामा रहेको २ ओटा स्वास्थ्य चौकी र ४ ओटा मोटरेवल पुल सहित ६ ओटा योजनाको खोजी गरि कामलाई निरन्तरता दिने निर्णय गरेको छ । जनप्रतिनिधी निर्वाचित भएर आएको तिन वर्ष वितिसक्दा पनि कुनै ठेकेदार सम्पर्कमा आएका छैनन् । अलपत्र अबस्थामा रहेका योजनाका कुनै काम सुरुवात पनि भएको छैन ।
योजनाहरु अलपत्र नै रहेपछि अबस्था खोजी गरेर सम्बन्धित निकायको ध्यानाकर्षण गराउने गाउँपालिकाले निर्णय गरेको चिशंखुगढी गाउँपालिकाका अध्यक्ष निशान्त शर्माले जानकारी दिनुभयो । सरोकारवाला सबै पक्षसँग छलफल गरेर अलपत्र योजना पूरा गराउन तर्फ आफुहरु लागिपरेको अध्यक्ष शर्माको भनाई छ । काम नगर्ने ठेकेदारसँग भने सम्झौता रद्ध गर्ने विषयमा समेत छलफल अघि बढाईने गाउँपालिका अध्यक्ष शर्माको भनाई छ ।
पालिकामा अलपत्र अवस्थामा रहेका ६ ओटै योजनाहरु संघिय सरकार अन्तर्गत सञ्चालन हुनुपर्ने योजनाहरु हुन् । यी योजनाको स्थानीय तहको पुनर्संरचना हुनुअघि नै ठेक्का लागेको हो । ठेक्का लागेर काम सुरु भएपनि अलपत्र छाडिएकाले गाउँपालिकाको विकास निर्माणमा पछाडि धकेलिएको छ । त्यसैले त्यसको खोजी गरेर सम्पन्न गर्न संघीय सरकारका निकायमा लेखिपठाइएको गाउँपालिका अध्यक्ष शर्माले बताउनुभयो ।
अलपत्र अबस्थामा रहेका स्वास्थ्य चौकीहरुमा वडा नं. १ को कुईभिर स्वास्थ्य चौकी र वडा नं. ४ को रातमाटे स्वास्थ्य चौकी रहेका छन् । यी दुवै निर्माणाधिन स्वास्थ्य चौकीको आधा निर्माण गरिएका छन् । लामो समयसम्म काम नहुदा आधा निर्माण भएको भवन अहिले जिर्ण बनिसकेको छ । दुवै स्वास्थ्य चौकी भवनको तत्कालीन जिल्ला प्राविधिक कार्यालय मार्फत ठेक्का लागेको हो । तर संघीयताको कार्यान्वयनसँगै प्राबिधिक कार्यालय खारेज भएको छ भने भवन निर्माण गर्ने जिम्मेवारी लिएको ठेकेदार सम्पर्क विहीन भएका छन् ।
त्यस्तैगरि, सिद्धिचरण नगरपालिका र चिशंखुगढी जोड्ने ठोट्नेखोला ओडारे, रुम्जाटार ठोट्नेखोला धनमुडा र ठोट्नेखोला तिलङ्गे गरि तिनओटा पक्की पुल अलपत्र छन् । भवन निर्माणको काम केही मात्रामा भएको भएपनि पुलको काममा भने जग समेत हालिएको छैन । ठोट्नेखोलामा पुल नबन्दा जिल्ला सदरमुकामबाट करीब साढे २ घण्टाको दुरीमा रहेको पालिका मुकाम पुग्न झण्डै ५ घण्टाको यात्रा तय गर्नुपर्ने बाध्यता छ । उता चिशंखुगढी–खोटाङ जोड्ने दुधकोसी सिलौरीघाटको पक्की पुल पनि अलपत्र नै रहेको छ ।